Handreiking verduurzaming VvE’s gelanceerd: nieuwe landelijke werkwijze moet professionals én VvE’s verder helpen

Verduurzamen met een VvE is vaak ingewikkeld. Je hebt te maken met verschillende eigenaren, technische keuzes, juridische regels, financiering en een besluitvormingsproces dat zorgvuldig moet worden georganiseerd. Verbouwstromen heeft daarom een nieuwe landelijke handreiking ontwikkeld: een uniforme werkwijze die VvE-professionals houvast geeft bij het begeleiden van VvE’s richting toekomstbestendig onderhoud en verduurzaming.

In dit artikel lees je wat de handreiking inhoudt, voor wie deze bedoeld is, hoe de aanpak werkt en waarom Milieu Centraal de verdere ontwikkeling binnenkort overneemt.

Waarom deze handreiking is ontwikkeld

Hoewel VvE’s zelf de eindbeslissingen nemen, is deze handreiking in eerste instantie geschreven voor VvE-professionals, zoals procesbegeleiders, bouwkundig adviseurs, energieadviseurs en VvE-beheerders. Dat is een bewuste keuze omdat juist deze professionals een sleutelrol spelen in het begleiden van VvE’s.

Op de website van Verbouwstromen staat het helder: VvE’s staan voor een enorme opgave, maar het is juist voor professionals een uitdaging om het proces zo te begeleiden dat alle betrokkenen vertrouwen houden en er draagvlak ontstaat voor betaalbare en uitvoerbare maatregelen.

Verbouwstromen ontwikkelde daarom samen met de sector een uniforme werkwijze die professionals helpt met:

• helderheid en structuur in het traject
• vertrouwen bij eigenaren en bewoners
• een basis om samen tot toekomstbestendige keuzes te komen

Dat wil niet zeggen dat de handreiking voor VvE’s zelf niet relevant is. Integendeel. VvE-besturen en commissies die grip willen krijgen op hun verduurzamingsproces kunnen met deze richtlijn precies zien hoe een goed georganiseerd traject eruitziet en welke stappen verstandig zijn om te nemen.

Wat de handreiking biedt: een duidelijk stappenplan

De handreiking is vertaald in een praktisch fasemodel dat VvE’s en professionals van oriëntatie tot uitvoering begeleidt. Het model bestaat uit vijf fasen, die elk eindigen in een ALV en altijd worden voorafgegaan door een informatieavond. Draagvlak loopt als een rode draad door het complete proces.

Hieronder de hoofdlijnen van het model zoals Verbouwstromen dat beschrijft.

1. Oriëntatie

Het doel is bewustwording en inzicht: hoe staat het gebouw ervoor, wat is het onderhoudsniveau en welke financiële ruimte is er? Vaak wordt gestart met een oriëntatiescan of financiële check. In deze fase beslist de ALV of er een haalbaarheidsonderzoek komt en of een procesbegeleider wordt aangesteld.

2. Haalbaarheid

Het MJOP wordt geactualiseerd op basis van een conditiemeting. Vervolgens worden vier verduurzamingsscenario’s uitgewerkt, inclusief woonlasten en toekomstige kosten. In ALV1 kiest de VvE een voorkeurscenario.

3. Verdiepend onderzoek

Het voorkeurscenario wordt omgezet in een Voorlopig Ontwerp. Soms in een bouwteam, soms via een traditionele aanpak. Tijdens ALV2 wordt een voorlopig investeringsbesluit genomen.

4. Uitwerking

Het Voorlopig Ontwerp wordt uitgewerkt tot een Technisch Ontwerp. Offertes, subsidies, financiering en draagvlak komen samen. Huurders moeten minimaal 70 procent instemmen met de plannen. In ALV3 volgt het definitieve uitvoeringsbesluit.

5. Uitvoering

De aannemer start met werkvoorbereiding, bewonersbegeleiding wordt geregeld en kwaliteitsborging wordt georganiseerd. Na uitvoering en oplevering wordt het dossier administratief afgerond.

Het gehele traject duurt ongeveer twee jaar en verloopt zelden lineair. Soms zijn extra rondes nodig als nieuwe informatie boven tafel komt of kosten wijzigen.

De slimme koppeling tussen onderhoud en verduurzaming

Een belangrijk onderdeel van de handreiking is de koppeling tussen het MJOP en verduurzamingsmaatregelen. Dit wordt vormgegeven in de stappen naar een Duurzaam Meerjaren Onderhoudsplan (DMJOP).

Verbouwstromen maakt hierin onderscheid tussen DMJOP-1, dat ontstaat vanuit een zorgvuldig besluitvormingsproces met een duidelijk einddoel, en DMJOP-0, dat slechts een opsomming is van losse verduurzamingsmaatregelen. Die laatste heeft weinig waarde voor toekomstbestendig beleid.

Juist voor professionals is dit onderscheid belangrijk, omdat het bepaalt of een advies echt aansluit bij zowel de technische als de sociale kant van een VvE.

Waarom dit belangrijk is voor VvE’s zelf

Ook al richt de handreiking zich primair op VvE-professionals, veel VvE’s zullen er zelf ook direct voordeel van hebben. Het model laat namelijk precies zien hoe een goed besluitvormingsproces eruitziet, wanneer je welke keuzes maakt en wat er nodig is om draagvlak te houden.

Voor VvE’s die nu zoekende zijn kan dit document het verschil maken tussen vertraging en voortgang. Het biedt duidelijkheid, structuur en realistische verwachtingen over tijd, kosten en stappen.

Milieu Centraal neemt het stokje binnenkort over

De lancering van deze handreiking valt samen met een bredere beweging: verduurzamingsinformatie voor VvE’s wordt steeds meer centraal georganiseerd.

Binnenkort wordt de inhoud en verdere doorontwikkeling van deze aanpak ondergebracht bij Milieu Centraal. Dat is dezelfde organisatie waar we recent over schreven, omdat zij hun rol richting VvE’s uitbreiden. Dat een landelijke richtlijn voor verduurzamingsprocessen nu ook daar wordt geborgd, is een logische stap.

Het betekent dat VvE’s én professionals straks op één plek terechtkunnen voor onafhankelijke en helder gepresenteerde informatie over verduurzaming van gebouwen.

Belangrijke stap

Met deze handreiking zet Verbouwstromen een belangrijke stap in het professionaliseren van VvE-verduurzaming. Het biedt structuur, voorkomt misverstanden en helpt zowel adviseurs als VvE’s om toekomstbestendige keuzes te maken. Nederlandvve.nl volgt de verdere ontwikkelingen bij Milieu Centraal de komende maanden op de voet.

Wil je de volledige handreiking zelf bekijken? Je vindt hem HIER op de website van Verbouwstromen.

De kern van de aanbevolen aanpak als richtlijn