Minister wil dat VvE’s makkelijker een bankrekening kunnen openen. Komt daar nu eindelijk verandering in?

VvE’s zonder bankrekening: hoe kan dat nog?

Voor veel Verenigingen van Eigenaars (VvE’s) is het openen van een bankrekening een frustrerend en soms onmogelijk proces. Al in januari schreven we in dit artikel over de obstakels die banken opwerpen bij het openen van rekeningen voor VvE’s. De oorzaak ligt onder meer bij de strenge eisen die voortkomen uit de anti-witwaswetgeving. Zo moet elke VvE als klant grondig onderzocht worden, en bij een bestuurswissel begint het hele circus vaak opnieuw.

Uit meldingen bij Vereniging Eigen Huis blijkt dat bijna de helft van de VvE’s moeilijkheden ondervindt bij het openen van een rekening. Dertig procent van hen wordt zelfs direct geweigerd. En dat terwijl VvE’s wettelijk verplicht zijn om te sparen voor toekomstig onderhoud en verduurzaming. Zonder rekening geen spaarpot, en dus ook geen toekomstbestendig gebouw.

Minister grijpt in: VvE’s krijgen recht op bankrekening

Minister Eelco Heinen (Financiën) wil daar nu een einde aan maken. In een brief aan de Tweede Kamer van 14 mei 2025 schrijft hij dat banken hun klantonderzoeken proportioneel moeten uitvoeren. In plaats van een rigide aanpak, moet het risico leidend zijn. En dat risico is bij VvE’s doorgaans laag. De minister stelt nadrukkelijk dat er signalen zijn dat klanten onnodig geweerd of geblokkeerd worden, of dat de dienstverlening beperkt wordt. Vaak wordt daarbij gewezen op anti-witwasregels, maar volgens de minister spelen ook andere, meer praktische oorzaken binnen de bankensector een rol. Zo schrijft hij dat er vaak andere redenen onder liggen dan de witwasregelgeving, zonder dat die altijd transparant zijn voor de klant.

Nieuwe aanpak: minder lasten, meer maatwerk

De kern van de hervorming zit in een risicogebaseerde benadering. Banken moeten zich meer richten op klanten met een hoog witwasrisico en minder tijd verspillen aan klanten waarbij dit risico verwaarloosbaar is. De minister benadrukt dat de Wet ter voorkoming van witwassen en terrorismefinanciering (Wwft) al ruimte biedt voor zo’n benadering, maar dat banken die ruimte onvoldoende benutten. In de praktijk is het beleid doorgeslagen, met disproportionele lasten voor bonafide klanten als gevolg.

Om dat te keren, start de overheid maandelijks overleg met banken, toezichthouders en opsporingsdiensten. Ook de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) gaat haar standaarden voor klantonderzoek evalueren. Daarbij wordt onder meer gekeken naar de toepassing van klantprofielen en de werkbaarheid van de procedures op de werkvloer.

Zelfregulering of toch wetgeving?

Het kabinet wil dat banken en ondernemersorganisaties nog dit jaar komen met een voorstel voor zelfregulering. Het doel: een convenant dat zakelijke klanten zoals VvE’s recht geeft op een basisbetaalrekening. Als dat niet lukt, sluit de minister niet uit dat er nationale wetgeving komt, of zelfs een Europees recht op een zakelijke betaalrekening. Het laatste heeft het voordeel van een gelijk speelveld voor banken binnen de EU.

Wat betekent dit voor VvE’s?

Als de plannen van minister Heinen en de banken om tot een eerlijkere en eenvoudigere toegang tot bankrekeningen te komen slagen, zou dat voor veel VvE’s een doorbraak zijn. Geen wekenlang touwtrekken meer bij de bank, geen procedures die bij elke bestuurswisseling opnieuw starten. In plaats daarvan een eenvoudige, snelle screening en toegang tot een basisrekening zoals het eigenlijk al jaren zou moeten zijn.

Toch is voorzichtig optimisme op zijn plaats. Vereniging Eigen Huis, die zich inzet voor de belangen van woningbezitters en eerder via een speciaal meldpunt honderden klachten van VvE’s over dit probleem verzamelde, blijft kritisch volgen of de plannen van de minister ook echt tot verbetering leiden. Voor het einde van 2025 wordt de Tweede Kamer opnieuw geïnformeerd over de voortgang. Pas dan weten we of dit ook echt het einde betekent van de bankrekeningfrustraties voor VvE’s.