Brand in een VvE: wat je samen moet regelen en hoe je risico’s beperkt

De afgelopen weken vonden er twee grote branden plaats: in Arnhem en in Delft. In Arnhem ontstond midden in de nacht brand in een meerdere woningen midden in de stad, waarbij bewoners op het nippertje konden ontsnappen. „Ik zag het vuur en ben weggerend,” aldus een getuige tegenover de NOS. In Delft werden meerdere bovenwoningen in het centrum getroffen; een slachtoffer werd met spoed naar het ziekenhuis gebracht, meldt het AD.

Gevolgen voor bewoners en VvE

De beelden zijn aangrijpend en maken pijnlijk duidelijk hoe kwetsbaar (oude)woongebouwen zijn voor brand. Deze incidenten brengen in één klap de gezamenlijke verantwoordelijkheid in beeld die bewoners van een VvE met elkaar delen. Als VvE sta je samen voor de veiligheid van het hele pand. Toch is brandveiligheid vaak geen topprioriteit op de vergaderagenda.

Brand in een VvE heeft ook grote gevolgen. Naast de persoonlijke impact voor bewoners (verlies van spullen, tijdelijk elders wonen, emotionele schade) zijn er ook juridische, financiële en organisatorische consequenties voor de VvE. Denk aan schadeherstel, verzekeringstrajecten, aansprakelijkheid en herbouw.

Waar zitten de risico’s voor VvE’s?

Brand kan op veel manieren ontstaan: kortsluiting, achterstallig onderhoud aan installaties, koken, roken, oververhitte apparaten of (steeds vaker) lithiumbatterijen van elektrische fietsen of steps. Vooral in VvE’s met gezamenlijke bergingen of parkeergarages is dat laatste een groeiend risico. Als een accu vlam vat, ontwikkelt het vuur zich razendsnel en is het lastig te blussen.

Ook slecht onderhoud van installaties speelt vaak een rol. Denk aan ondeugdelijke rookgasafvoeren, verouderde stoppenkasten of niet-gekeurde cv-ketels. Wanneer deze gemeenschappelijke installaties onvoldoende gecontroleerd worden, ontstaat een verhoogd risico voor het hele gebouw.

Wat moet je als VvE regelen?

Als VvE ben je samen verantwoordelijk voor de gemeenschappelijke delen van het pand, en dus ook voor de brandveiligheid daarvan. Het is belangrijk om dit structureel op de agenda te zetten. Denk aan:

• Jaarlijkse keuring van installaties (cv, elektra, rookgasafvoer)
• Controle en onderhoud van brandblussers, noodverlichting en rookmelders
• Afspraken over veilig gebruik van bergingen en parkeergarages
• Voorlichting aan bewoners over brandgevaarlijke situaties

Ook het opstellen van een ontruimingsplan, het duidelijk markeren van vluchtwegen en het zorgen voor goed sluitende deuren (met name branddeuren in trappenhuizen) zijn van groot belang.

Verzekering: verplicht en belangrijk

Voor VvE’s is het wettelijk verplicht om een opstalverzekering af te sluiten die schade aan het gebouw dekt. Dit staat vastgelegd in artikel 5:112 lid 2 onder f van het Burgerlijk Wetboek en is doorgaans ook opgenomen in het splitsingsreglement. Maar let op: de dekking verschilt per verzekeraar, en aanvullende verzekeringen zoals een glasverzekering of dekking voor gevolgschade zijn niet altijd standaard inbegrepen.

Daarnaast hebben individuele bewoners vaak een inboedelverzekering, maar die dekt alleen hun eigen spullen en niet het casco of gemeenschappelijke delen. De VvE moet dus goed nagaan of de eigen polis up-to-date is en wat er wel of niet wordt vergoed.

Een ander aandachtspunt is de hoogte van het eigen risico. Bij schade door brand kan dat fors zijn. Het is verstandig om als VvE hierover heldere afspraken te maken: wie betaalt dat eigen risico, en hoe wordt het verdeeld?

De rol van de VvE-beheerder

Een professionele VvE-beheerder kan een belangrijke rol spelen bij brandveiligheid. Denk aan het plannen van keuringen, het bewaken van onderhoudstermijnen en het controleren of verzekeringen up-to-date zijn. Ook kan een beheerder helpen met het opstellen van ontruimingsplannen en het informeren van bewoners. Vraag actief na welke taken je beheerder hierin op zich neemt en welke verantwoordelijkheden bij het bestuur blijven.

Checklist: zo verhoog je de brandveiligheid

• Zet brandveiligheid jaarlijks op de VvE-agenda
• Laat installaties regelmatig keuren door een gecertificeerd bedrijf
• Maak duidelijke afspraken over het stallen en opladen van e-bikes en steps
• Zorg voor goede brandwerende maatregelen in trappenhuizen en bergingen
• Informeer bewoners actief over risico’s en preventie
• Check of de opstalverzekering nog past bij de actuele situatie

Tot slot

Een brand heeft altijd gevolgen voor alle bewoners, ook als het vuur maar in één woning ontstaat. Juist in een VvE moet je risico’s gezamenlijk beheren en de preventie serieus nemen. Laat de recente branden in Arnhem en Delft een wake-up call zijn. Want brandveiligheid begint bij bewustwording.

Bekijk ook de brandveiligheidschecklist van de brandweer: https://www.brandweer.nl/onderwerpen/woningcheck/